เด็ก ๆ ที่กำลังมีพัฒนาการเรียนรู้ วัยซน วัยเลียนแบบ เหมาะอย่างยิ่งกับการที่จะสอนลูกทำงานบ้าน งานง่าย ๆ ที่สามารถทำได้ทุกวัน นอกจากจะช่วยเสริมพัฒนาการเรียนรู้แล้ว ยังช่วยฝึกความรับผิดชอบ และทำให้ลูกมีนิสัยช่วยเหลือผู้อื่น เข้าใจความเหนื่อย ลำบากของคนในบ้านได้อีกด้วย
งานบ้านกับเด็กเกี่ยวข้องกันอย่างไร ?
ผู้ปกครองหลายท่านอาจมองว่าลูกตัวน้อยที่กำลังเล่นสนุก และเติบโตตามพัฒนาการ อาจไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกับการทำงานบ้าน ผู้ปกครองอาจมองว่าเรื่องงานบ้านเป็นเรื่องของคนโต เป็นเรื่องของผู้ใหญ่ เพราะเด็กอาจตัวเล็กเกินไปที่จะช่วยทำ กลัวว่าจะเกิดอันตราย หรือเกิดความเสียหายต่ออุปกรณ์ต่าง ๆ ได้ แต่เราต้องไม่ลืมว่าสุดท้ายแล้วการทำงานบ้านไม่ใช่สิ่งที่ต้องมองข้าม ต่อไปลูกน้อยจะต้องเติบโต และลงมือทำงานต่าง ๆ ด้วยตนเอง ไม่ใช่รอให้มีคนมาทำให้ และยังมีงานบ้านอีกหลายแบบที่สามารถให้ลูกช่วยฝึกทำไปเพื่อสร้างความเคยชินได้ไม่ยาก เช่น เอาขยะไปทิ้ง, เก็บของเล่น หรือช่วยทำกับข้าว เป็นต้น
บทความที่เกี่ยวข้อง : 6 เทคนิคสอนลูกขี่จักรยาน กิจกรรมแสนสนุกแถมสุขภาพดี
วิดีโอจาก : Kids Family เลี้ยงลูกให้ฉลาด
ทำไมควรต้อง สอนลูกทำงานบ้านตั้งแต่ยังเล็ก ?
การทำงานบ้านเกิดจากการต้องดูแล คอยเก็บกวาด เป็นความรับผิดชอบที่เกิดจากกิจกรรมของตนเอง หรือคนในครอบครัว หากไม่มีใครทำ พื้นที่ทั่วบริเวณบ้าน จะเต็มไปด้วยสิ่งสกปรก ส่งผลต่อความน่าอยู่ ดังนั้นเรื่องการทำงานบ้านจึงมีความสัมพันธ์กับความรับผิดชอบของแต่ละคน การที่สอนลูกให้ช่วยทำงานบ้านง่าย ๆ เหมาะสมกับอายุ จึงเป็นการฝึกความรับผิดชอบ และความมีวินัยของเด็กได้เป็นอย่างดี สำหรับประโยชน์ที่ลูกจะได้ก็มีดังนี้
- เพื่อให้ลูกได้เติบโตขึ้นมา เป็นผู้ใหญ่ที่มีความรับผิดชอบ ต่อสิ่งที่ตนเองเป็นคนทำ รับผิดชอบในพื้นที่อยู่อาศัยของตนเอง
- มีความเข้าใจ และช่วยเหลือผู้อื่นมากขึ้นในที่สาธารณะ หรือช่วยเหลือคนที่รู้จัก เพราะลูกจะมีน้ำใจมากขึ้น จากการต้องช่วยงานบ้านตั้งแต่เล็ก
- ช่วยให้เด็กฝึกพัฒนาการคิด การเรียนรู้ในการทำงาน รู้ขั้นตอนการจัดการเบื้องต้น สามารถนำไปปรับใช้ได้เมื่อต้องไปทำงานอย่างอื่นที่ต้องมีขั้นตอนคล้ายคลึงกัน
- ลูกจะมีความเข้าใจบทบาทและหน้าที่ ความรับผิดชอบของคนในครอบครัวมากขึ้นว่า งานบ้านไม่ใช่งานของใครแค่คนเดียว ทำให้ลูกมีทัศนคติที่ดีในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นตามไปด้วย
สอนลูกทำงานบ้านได้ตอนอายุเท่าไหร่ อะไรบ้างที่ลูกทำได้ ?
มีผลวิจัยบ่งชี้ว่าเด็กเล็กที่ถูกสอนให้ช่วยทำงานบ้าน มีแนวโน้มประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานมากกว่าเด็กที่ไม่เคยฝึกเลย หากผู้ปกครองสนใจ สามารถให้ลูกน้อยช่วยทำงานบ้านง่ายง่าย ๆ ได้ตั้งแต่อายุประมาณ 2 ปี ขึ้นไป เนื่องจากในช่วงนี้เป็นช่วงที่เด็กมีพัฒนาการเรียนรู้ที่ดี กำลังต้องการเรียนรู้ และเลียนแบบพฤติกรรมของผู้ปกครองมากขึ้น ผู้ปกครองสามารถให้ลูกช่วย เช่น สอนเก็บเตียงนอน, เก็บของเล่น, ช่วยเก็บผ้าใส่ตะกร้า หรือช่วยกวาดเศษผงตามพื้นด้วยไม้กวาดเล็ก ๆ
เมื่อลูกอายุได้ประมาณ 4 ปี ในวัยจะสามารถฝึกทำงานบ้านอื่น ๆ ได้มากคิด ทำได้เป็นระบบขึ้น ผู้ปกครองจึงสามารถช่วยฝึกลูกได้ด้วยการมอบหมายงานที่เหมาะสมใน 1 วัน เช่น เก็บที่นอน, จัดโต๊ะอาหาร, ช่วยคุณแม่ทำอาหารง่าย ๆ , เก็บของเล่นแยกให้ถูกตามประเภท หรือฝึกช่วยพับผ้า เป็นต้น
บทความที่เกี่ยวข้อง : สอนลูกร้องเพลง กิจกรรมง่าย ๆ ที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความสุข
4 เทคนิคสอนลูกทำงานให้ได้ผลดีต่อพัฒนาการ
- ใจเย็นไว้ก่อน : สำหรับเด็กเล็กการเริ่มฝึกการทำงานบ้าน อาจไม่มีความคล่องแคล่วเหมือนกับผู้ใหญ่ ผู้ปกครองบางท่านอาจมีความคิดที่ว่าต้องการให้งานเสร็จเร็ว จะได้เอาเวลาไปทำอย่างอื่น จนอาจหงุดหงิดอารมณ์เสีย จนสุดท้ายอาจดุลูก ลงโทษลูก หรือเลือกทำเองดีกว่า จนลืมไปว่าที่ทำอยู่นั้นเป็นการ “ฝึกลูก” ไม่ใช่ให้ผู้เชี่ยวชาญ หรือคำเป็นมาช่วย ดังนั้นจึงควรใจเย็นเมื่อลูกทำพลาด หรือเรียนรู้ช้า
- เลือกงานตามความเหมาะสม : การเลือกงานควรเลือกงานที่มีความยาก – ง่ายเหมาะสมกับอายุของลูกในเวลานั้น งานที่ควรเลี่ยง คือ งานที่ต้องเสี่ยงกับวัตถุอันตราย หรือวัตถุมีคม เนื่องจากกล้ามเนื้อของลูก และการเคลื่อนไหวที่อาจไม่แข็งแรง จะทำให้เกิดอันตรายได้โดยง่าย
- ทำให้ดูทีละขั้นตอน คำพูดสำคัญ : การฝึกในช่วงแรกต้องเน้นทำตัวอย่างให้ลูกน้อยดูก่อน ควรทำให้ดูทีละขั้นตอน ให้ลูกทำตามอย่างช้า ๆ ไม่ควรกดดัน หรือรีบเร่งมากจนเกินไป จะทำให้ลูกอึดอัด หากลูกไม่เข้าใจก็ทำให้ดูใหม่ อาจเหนื่อยสำหรับผู้ปกครอง แต่รับรองว่าคุ้มค่าแน่นอนในอนาคต อีกทั้งยังสามารถใช้คำพูดช่วยให้ลูกสนใจมากขึ้น เช่น “มาช่วยแม่พับผ้าดีกว่า” หรือ “อยากช่วยแม่ทำอะไรใหม่ ๆ ไห”
- ทำตารางให้น่ารัก และมีเป้าหมาย : เมื่อลูกโตพอที่จะช่วยงานบ้านประจำวันแล้ว การทำตารางงานบ้านให้ลูกด้วยการออกแบบน่ารัก ๆ สามารถช่วยให้ลูกมีความสนใจในตัวตารางมากขึ้น หรือการเขียนตารางว่าใน 1 อาทิตย์จะได้อะไรเป็นรางวัลหากช่วยงานสำเร็จ โดยในแต่ละอาทิตย์อาจเปลี่ยนตาราง และของรางวัลเพื่อจูงใจลูกก็ได้เช่นกัน
ทำอย่างไรหากลูกไม่ยอมช่วยงานบ้าน ?
เป็นเรื่องปกติที่งานบ้านจะดูแสนน่าเบื่อ ในเมื่อผู้ใหญ่อย่างเราคิดแบบนั้น เด็กเล็กก็อาจจะคิดแบบนั้นได้เช่นกัน บางครั้งจึงอาจพบว่าลูกงอแงไม่อยากทำ ไม่ยอมทำ หรือขี้เกียจทำงานบ้านแล้ว ให้เลือกใช้คำพูดที่เสริมความอยากทำของลูก เช่น “ถ้าลูกทำเสร็จแล้ว ถึงจะออกไปเล่นข้างนอกได้นะคะ / ครับ” ไม่ควรใช้วิธีออกคำสั่งกับลูก นอกจากนี้การเสริมบรรยากาศตอนที่ลูกทำงานบ้านสามารถช่วยลดความน่าเบื่อได้ด้วย เช่น การเปิดเพลงที่ลูกชอบให้ลูกฟังระหว่างทำงานบ้าน หรือหันมาช่วยลูก ชวนลูกพูดคุยในตอนที่ลูกเบื่อก็ได้เช่นกัน
การให้ลูกช่วยทำงานบ้านเป็นการฝึกพัฒนาการ และความรับผิดชอบที่ควรทำเป็นประจำ ทำเรื่อย ๆ จนเกิดความชำนาญ และติดเป็นนิสัย ผู้ปกครองสามารถมั่นใจได้เลยว่าจะส่งผลดีกับลูกในระยะยาวอย่างแน่นอน
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
7 วิธีแก้เมื่อ ลูกหวงของ ให้มีน้ำใจ เป็นเด็กชอบแบ่งปัน
การฝึกลูก ๆ วาดรูป ตั้งแต่ยังเด็ก ส่งผลต่อพัฒนาการอย่างไรบ้าง ?